Dışişleri Bakanı Hakan Fidan TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda Dışişleri Bakanlığı'nın 2024 bütçesini sunarken, gündemdeki dış politika alanları ile ilgili son gelişmelere ilişkin bilgi verdi.
Bakan Fidan, Gazze'de mahsur kalan Türk vatandaşlarının tahliyesi ile ilgili çabaların sürdüğünü belirterek, bugüne kadar 170 vatandaş ve yakınının Gazze'den çıkışının sağlandığını ve Gazze'de mahsur kalan 983 Türk vatandaşı ve yakınları için de çalışmaların devam ettiğini belirtti.
7 Ekim'den bu yana Gazze'de Filistin halkının insanlık trajedisi yaşadığını söyleyen Fidan, "Hamas'ı yok etme adına Gazze'nin topyekûn hedef alınması, hastanelerin, okulların, camilerin bombalanması karşısında sessiz kalamayız" dedi.
Fidan, "Şimdiye kadar 11 uçak dolusu insani yardım malzemesini Gazze'ye ulaştırmak üzere Mısır'a göndermiş bulunuyoruz. Sahra hastaneleri, tıbbi ekipman, ilaç ve diğer yardım malzemeleriyle dolu büyük bir gemimiz de Mısır'a ulaşmıştır" bilgisi verdi.
Gazze Şeridi'nde bulunan Türkiye-Filistin Dostluk Hastanesi'ndeki yaralıların tedavisine yönelik yoğun temasların devam ettiğini söyleyen Fidan, "Gazze'den çıkışlarını sağladığımız 27 hasta ve 12 refakatçi Ankara'ya getirilmiş, 61 hasta ve 49 refakatçi ise dün akşam Mısır'a geçirilmiştir" dedi.
Fidan, Türkiye'nin krizin ilk gününden bu yana yoğun bir diplomasi trafiği içerisinde olduğunu belirterek, bölge ülkelerinin tek sesle İsrail'e tepki göstermelerinin İsrail üzerinde kolektif baskı uygulanması bakımından önemli olduğunu kaydetti. Fidan, "Artık Batı, bu noktada moral üstünlüğünü tamamıyla kaybetmiş durumdadır. Buradan sonra gidecek bir yer de yoktur" diye konuştu.
Fidan'a sorular ve eleştiriler
Hakan Fidan'a sunumunun ardından muhalefet partilerinden çeşitli milletvekilleri grupları adına yaptıkları eleştiriler sıralayarak, sorular yönelttiler.
CHP Grubu adına konuşan İstanbul Milletvekili ve Büyükelçi Namık Tan, Türk dış politikasının AKP iktidarlarında ideolojik amaçlarla yönlendirildiğini söyleyerek, şu eleştiriyi yöneltti:
"En büyük hatalardan birisi dış siyaseti, iç siyasete, tabanın duygularına ve desteğine, ideolojik saiklere göre yapmaktır. İdeoloji esaslı diplomasi, zaman içinde, sizi bütün sorunların tarafı haline getirir. Giderek yalnızlaşır, tıpkı bugün Türkiye'nin yaşadığı gibi, dostlarınızı ve müttefiklerinizi kaybetmeye başlarsınız."
Dışişleri Bakanlığı'na kariyer dışı yapılan atamaların her zaman isabetli olmadığını ve sayısının çok fazla olduğunu söyleyen Tan, 150 yılı aşkın geçmişi bulunan Bakanlığın AKP hükümetleri döneminde sistemli olarak dış politika yapım süreçlerinin dışında bırakıldığını kaydetti.
Tan ayrıca Dışişleri Bakanlığına genel bütçeden ayrılan ödeneğin oranının sürekli düştüğüne dikkat çekerek, normalde binde 4,5 civarında seyreden bu oranın 2023 bütçesinde binde 3,75'e ve bu yıl 2024 bütçesinde ise binde 2,89'a gerilemesinin düşündürücü olduğunu belirtti.
Saadet Partisi adına konuşan Bursa Milletvekili Büyükelçi Kani Torun "Hamas Filistin'in Kuvayi Milliye'sidir" iddiasında bulunurken, İsrail ile tüm ilişkilerin kesilmesi gerektiğini, buna ekonomik ve ticari ilişkilerin de dahil olduğunu kaydetti. İsrail'e giden ticari gemilerin yasaklanması gerektiğini belirten Torun, insani yardımların ulaştırılması için Gazze'ye giriş kapılarının zorlanmasını istedi.
Suriye ve Irak'taki operasyonlar
Bütçede HEDEP grubu adına konuşan Berdan Öztürk ise son 10 yıldır Bakanlığın izlediği politikanın "Kürt karşıtlığı" üzerinden yürütüldüğünü savunarak, AKP'nin Suriye ve Irak'taki politikalarının tamamen askeri boyutla sürdürüldüğünü kaydetti.
Öztürk Afrin'de 100 bin kişinin Suriye'de iç savaş çıkmasının ardından çeteler ile yerinden edildiğini söyleyerek, "Filistin için uygun görülmeyen askeri operasyonların Suriye ve Irak'ta uygulanmasının" çelişkili olduğunu belirtti.
Öztürk'ün Türkiye'nin Suriye ve Irak'taki operasyonlarını eleştirdiği sırada salondaki tansiyon artarken, AKP ve MHP'li milletvekilleri Öztürk'e sözlü müdahalede bulundu. Öztürk'ün konuşmasının ardından söz alan Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı Mehmet Muş da "Kürt karşıtlığı" ifadelerine tepki göstererek, Suriye ile Irak'a yönelik operasyonların terörle mücadele çerçevesinde yapıldığını belirtti ve "Türkiye'nin güneyinde DEAŞ'ı da istemiyoruz ama PKK'yı da istemiyoruz" dedi.
Bütçe görüşmeleri öğle yemeği arası verilmesinin ardından devam etti. Fidan gruplar adına yapılan konuşmaların ardından komisyona katılan milletvekillerinin sorularını yanıtlayacak.
DW Türkçe'ye VPN ile nasıl erişebilirim?